Strona
główna

Prace studenckie

Śląska Akademia Medyczna w Katowicach
Koło Studentów przy Katedrze Mechanicznego Wspomagania Krążenia w Zabrzu
Kierownik Katedry: prof. dr hab. Zbigniew Religa
Opiekun Koła: dr Zbigniew Nawrat

Ćwiczenia stosowania trzech generacji narzędzi chirugicznych - klasycznych, laparoskopowych i robota

Celem pracy jest ocena różnymi narzędzi chirurgicznych trzech generacji; zapoznanie studentów ze zróżnicowanym stopniem trudności posługiwania się narzędziami chirurgicznymi. Zajęcia zostały zorganizowane tak, aby umożliwić uczestnikom zdobycie pewnych umiejętności chirurgicznych oraz określenie charakterystycznych cech działania narzędzi: klasycznych, laparoskopowych oraz zrobotyzowanych stanowisk chirurgicznych. Aby to osiągnąć przygotowano cztery stanowiska pracy. Praca przy każdym z nich dotyczyła porównania chirurgii klasycznej z chirurgią małoinwazyjną na różnych przykładach. Stanowisko pierwsze zaopatrzone było w imadło i szczypce laparoskopowe. Jedno z ćwiczeń polegało na obrysowaniu konturu serca ludzkiego i głównych naczyń krwionośnych za pomocą tradycyjnych imadeł, a potem przyrządu laparoskopowego. Drugie zadanie polegało na wkładaniu przedmiotu za pomocą imadeł i laparoskopu do 12 prostopadłościennych komórek o polu podstawy 30 cm2 i wysokości 10cm. W ten sposób zostały odtworzone warunki przestrzenne prawdziwego zabiegu operacyjnego i wynikające z nich ograniczenia swobody ruchu do możliwości przemieszczania się w jednej płaszczyźnie ( przy pracy z laparoskopem ). Na stanowisku drugim studenci poznawali techniki zszywania prawdziwej tkanki wykonując szwy i supły chirurgiczne w tym przypadku na sercu świni, za pomocą narzędzi tradycyjnych. Ćwiczenie na stanowisku trzecim polegało na wykonaniu takich samych czynności jak na stanowisku drugim, tym razem z użyciem narzędzi laparoskopowych (serce umieszczone było w komorze o kilkunastu otworach, przez które można było przeprowadzić na nim zabieg). Stanowisko czwarte wyposażone było w ramię robota kardiochirurgicznego, którego możliwości sterowania testowano odszukując na mapie Polski ośrodki kardiochirurgiczne. Na stanowisku modelowania komputerowego zaprezentowano program, który rozwija trójwymiarową wyobraźnię, gdyż pokazuje serce wraz z głównymi naczyniami krwionośnymi w dowolnych konfiguracjach przestrzennych, a także daje możliwość wchodzenia do wnętrza naczyń i części serca z wybranych kierunków. Stanowisko sterowania dżojstikiem kamery endoskopowej oraz sterowania głosem ramienia sferycznego dla kamery endoskowej pozwoliło samodzielnie przekonać się o wyższości sterownia głosem nad manipulatorem wzorowanym na narzędziu laparoskopowym, jako rozwiązaniu mniej precyzyjnemu i wymagającemu większego doświadczenia.

Wnioski: Ćwiczenia te pokazały, że chirurgia laparoskopowa - choć przyjazna dla pacjenta dzięki małej ingerencji w jego organizm podczas zabiegu - wymaga od chirurga jeszcze większej dokładności, koordynacji ruchów i wyobraźni przestrzennej. Zajęcia były interesujące i przydatne, ponieważ dzięki wszystkim narzędziom chirurgicznym danym do dyspozycji studentów, można było porównać chirurgię tradycyjną z chirurgią laparoskopową. Generalnie stosowanie narzędzi nowej generacji bez przygotowania treningowego wydłuża czas wykonania zadania. Większość testowanych studentów nie miała za sobą żadnych doświadczeń w stosowaniu nawet klasycznych technik chirurgicznych. Wrysowanie linii w rycinę aorty rysikiem trzymanym imadełkiem trwało średnio 1,16 0.7 min, laparoskopem 1,92 0.6 min (dłużej o 66%), przekładanie elementu przez 12 przedziałów pensetą 0,6 0.2 min, laparoskopem 1,7 0.6 min (dłużej o 190%). Wyszukanie na mapie 6 miast - siedzib klinik kardiochirurgii znacznikiem laserowym przymocowanym do głowicy robota zajęło 40 18 s. Wszystkie ćwiczenia były wykonywane bez treningu. O tym jak istotne są ćwiczenia przekonaliśmy się mierząc czas niektórych ćwiczeń wykonując je powtórnie. Przykładowo osobie, która wykonała ćwiczenie z robotem najdłużej (65 s) powtórne wykonanie ćwiczenia zajęło cztery razy mniej czasu (15 s).